Upravni odbor Zavoda za zapošljavanje Crne Gore usvojio je, na sjednici kojom je predsjedavala Hadži Vesna Vujošević, Program rada za tekuću kao i godišnji Izvještaj o radu za 2021 godinu. 

Program rada, kojim se utvrđuju mjere i aktivnosti iz Akcionog plana zapošljavanja i razvoja ljudskih resursa za tekuću godinu, je pripremljen u skladu sa Zakonom o Budžetu Crne Gore za 2022.

Planirano je da Zavod realizuje programe aktivne politike zapošljavanja za 1.415 nezaposlenih lica nedovoljnog i neodgovarajućeg obrazovanja, lica do 30 godina života, žena, pripadnike RE populacije, lica koja su u evidenciji nezaposlenih duže od 12 mjeseci, lica koja su ostala bez posla zbog pandemije COVID 19 i drugih lica koja mogu biti uključena u programe aktivne politike zapošljavanja, koji doprinose povećanju zaposlenosti.

U okviru mjere »Podsticaji za preduzetništvo« predviđena je realizacija programa za nezaposlena lica koja osnivaju jedan od oblika obavljanja privredne djelatnosti. Realizacija programa dodjele bespovratnih sredstava treba da omogući samozapošljavanje za najmanje 50 nezaposlenih lica, a programske aktivnosti će biti realizovane kroz pružanje stručne i finansijske pomoći nezaposlenom koji se zapošljava. U cilju sprovođenja mjere „Podsticaji za zapošljavanje“ planirana je realizacija programa subvencioniranog zapošljavanja, u trajanju od tri mjeseca, za 88 nezaposlenih lica na poslovima na otvorenom tržištu rada, za poslove koji bi mogli biti održivi i nakon završetka trajanja subvencije.

Kroz program „Direktno otvaranje radnih mjesta“ planirana je realizacija programa javnog rada humanitarnih, edukativnih, socijalnih, ekoloških, komunalnih, infrastruktirnih sadržaja, očuvanja kulturnih i istorijskih spomenika i programa javnog rada u drugim oblastima od javnog interesa. Realizacija programa javnog rada treba da pruži mogućnost nezaposlenim licima da očuvaju i unaprijede radne sposobnosti i povećaju zapošljivost na otvorenom tržištu rada. Programi javnog rada realizovaće se u saradnji sa poslodavcima koji će 250učesnika zaposliti na privremenim netržišnim poslovima od javnog interesa, u trajanju do četiri mjeseca.

Tokom 2022. godine biće nastavljena realizacija Pilot projekta „Aktiviranje žena“ koji se sprovodi u skladu sa sporazumima zaključenim s Međunarodnom organizacijom rada u opštinama Podgorica, Bijelo Polje, Nikšić i Berane. Pored toga, realizacija ovog projekta je planirana i u primorskim opštinama. Cilj projekata je pružanje podrške reintegraciji žena na tržište rada nakon Covid-19.

Za osobe sa invaliditetom, planirano je da se u mjere profesionalne rehabilitacije uključi najmanje 500 lica (nezaposlena i zaposlena lica sa invaliditetom na osnovu rješenja Komisije za profesionalnu rehabilitaciju); finansiranje grant šema za podsticanje zapošljavanja lica sa invaliditetom u cilju otvaranja novih radnih mjesta i zapošljavanja lica sa invaliditetom po Javnom pozivu za podnošenje predloga projekata za zapošljavanje lica sa invaliditetom - grant šema od 25.11.2021.godine, u koje će biti uključeno najmanje 160 lica; dodjela subvencija za zapošljavanje lica sa invaliditetom (bespovratna sredstva za prilagođavanje radnog mjesta i uslova rada za zapošljavanje lica sa invaliditetom; kreditna sredstva pod povoljnim uslovima za kupovinu mašina, opreme i alata potrebnog za zapošljavanje lica sa invaliditetom; učešće u finansiranju ličnih troškova asistenta (pomagača u radu) lica sa invaliditetom i subvencije zarade lica sa invaliditetom koje zaposli). 

Zavod će kontinuirano raditi na poboljšanju kvaliteta usluga koje pruža klijentima kroz usluge posredovanja u zapošljavanju i oglašavanja slobodnih radnih mjesta, saradnju sa poslodavcima, sezonsko zapošljavanje; informisanje, usluge profesionalne orijentacije, uz istovremeno poboljšanje informacionog sistema. Pored toga, Zavod će kroz učešće u međunarodnim projektima nastaviti da se priprema da postane dio evropskog tržišta rada.

UO Zavoda usvojio je i godišnji Izvještaj o radu u kome piše da su u godini za nama nastavljeni negativni trendovi u dijelu povećanja broja nezaposlenih osoba na evidenciji Zavoda za zapošljavanje Crne Gore, započeti sa pandemijom COVID 19 koja je doprinijela značajnijem pogoršanju situacije na tržištu rada.

U izvještaju piše da se, na kraju prošle godine, na evidenciji Zavoda nalazilo 57.386 nezaposlenih lica, odnosno 20,79 odsto više nego na kraju 2020. Stopa registrovane nezaposlenosti na kraju decembra 2021. bila je 24,73 odsto, dok je na isti dan prethodne godine bila 4,25 odsto manja.

Tokom godine, poslodavci su prijavili Zavodu 24.119 slobodnih radnih mjesta, 6,11 odsto više nego na isti period 2020.

Prema informacijama Poreske uprave Crne Gore, posredstvom Zavoda je zaposleno 17.961 lica sa evidencije nezaposlenih.  Poslodavci su najviše iskazivali potrebe za srednjoškolcima s četvrtim nivoom obrazovanja, za licima sa VII nivoom, kao i za za srednjoškolcima s trećim nivoom obrazovanja. Na sezonskim poslovima, prošle godine, je zaposleno 5.429 radnika sa evidencije nezaposlenih.

Tokom 2021. godine na evidenciju se prijavilo 42.415 lica. Povećan je broj novoprijavljenih za 19,94 odsto. Mladih do 25 godina je bilo u ukupnoj nezaposlenosti 11,93 odsto, a starijih od 50 godina 30,5 odsto.

Na evidenciji Zavoda prošle godine se nalazilo 10.934 lica sa invaliditetom, od kojih je najviše lica registrovano u Beranama, Rožajama i Bijelom Polju.

Prema podacima iz Ministarstva unutrašnjih poslova, kao nadležnog za izdavanje dozvola za privremeni boravak i rad stranaca, u 2021. je u odnosu na godinu ranije, izdato šest odsto više dozvola.

Zavod je tokom prošle godine realizovao brojne mjera aktivne politike zapošljavanja, kroz koje je uključeno 1.173 nezaposlenih lica sa evidencije. Zavod je u saradnji sa 241 poslodavcem realizovao programe za 1.114 nezaposlenih lica i u saradnji sa tri organizatora obrazovanja odraslih za 58 nezaposlenih lica.

Uvladin Program stručnog osposobljavanja lica sa stečenim visokim obrazovanjem je bilo uključeno 3.258, od kojih je 1.365 lica ili u javnom, a 1.893 lica u privatnom sektoru.

Upravni odbor je konstatovao da rješavanju nepovoljnih kretanja na tržištu rada, koja su odraz kompleksne situacije u društvu i privredi, treba pristupiti na sveobuhvatan način, uz učešće svih subjekata čije djelovanje ima uticaj na tržište rada. Zavod će inicirati kod nadležnih organa aktivnosti koje treba da doprinesu smanjenju nezaposlenosti i povećanju zaposlenosti na crnogorskom tržištu rada.