Na tržištu rada Crne Gore, u godini na izmaku, prisutni su pozitivni trendovi koji se ogledaju kroz smanjenje broja nezaposlenih lica sa evidencije odnosno stope registrovane nezaposlenosti. To je, na godišnjoj konferenciji za medije, ocijenio vršilac dužnosti direktora Zavoda za zapošljavanje Gzim Hajdinaga, koji je tom prilikom sa sradnicima predstavio rezultate rada u godini na izmaku i prioritete za narednu. 

Nezaposlenost smanjena za 6.000 lica

-Na evidenciji Zavoda nalazi se 40.012 lica, od čega su veća polovina žene (58 odsto). U odnosu na isti dan prethodne godine došlo je do smanjenja nezaposlenosti za gotovo 6.000 lica. Stopa registrovane nezaposlenosti iznosi 14 odsto i za 2.8 procentna poena je niža nego lani- saopštio je Hajdinaga.

Pozitivni trendovi na tržištu rada, ocijenio je prvi čovjek Zavoda, rezultat su prije svega intenzivnih privrednih aktivnosti u državi, ali i onih koje realizuje institucija kojom rukovodi. 

Zavod posredovao 9 puta više za 7 puta više lica, zaposleno 15.500 osoba sa evidencije

-Naša osnovna zakonska uloga, posredovanje pri zapošljavanju, najviše je došla do izražaja tokom ove godine, prilikom povezivanja domaćih nezaposlenih lica i poslodavaca. Aktivacijom svih kapaciteta nastojali smo ublažiti trend zapošljavanja strane radne snage i uticati na što veće zapošljavanje domaće. Zavod je tokom prethodnih 12 mjeseci izvršio čak 52.5 hiljade posredovanja za gotovo 30 hiljada lica. Budući da je u čitavoj 2022. godini izvršeno svega 6.000 posredovanja za oko 4.000 lica matematika je jasna - u ovoj godini je broj posredovanja skoro 9 puta veći, a posredovalo se za 7 puta više lica što su rezultati višestruko bolji nego više godina unazad- precizirao je Hadinaga dodajući da su u ovoj godini poslodavci, posredstvom Zavoda za zapošljavanje, prijavili više od 29 hiljada slobodnih radnih mjesta, 6,5 odsto više nego prošle godine. 

-Broj lica koja su dobila zaposlenje direktinim posredvanjem Zavoda između nezaposlenih lica i poslodavaca je iznosio oko čak 15.5 hiljada. Tražnja za stranom radnom snagom je veća nego u prethodnoj godini. Ministarstvo unutrašnjih poslova, kao institucija nadležna za izdavanje dozvola za privremeni boravak i rad stranaca, minulih 12 mjeseci izdalo je više od 23 hiljade dozvola u kvoti, što je za oko 26 odsto više nego u istom periodu lani - saopštio je VD direktora ZZZ.

-Uvažavajući potrebe poslodavaca, u programe aktivne politike zapošljavanja, uključeno je gotovo 1.800 nezaposlenih lica sa evidencije, pretežno iz sjevernog regiona - precizirao je Hajdinaga.

Platforma za onlajn prijavljivanje

On je, na konferenciji se, sa posebnim zadovoljstvom osvrnuo na veoma bitnu temu siguran, kako je rekao, da je Crnoj Gori potreban Zavod kao moderan servis građana, u skladu sa savremenim potrebama tržišta rada.

-Težeći što većem stepenu digitalizacije usluga Zavoda, značajnije boljoj komunikaciji kako sa nezaposlenim licima, tako i sa poslodavcima, kao i uvođenju novih načina rada i programa po uzoru na evropske agencije za zapošljavanje kreirali smo nova aplikaktivna rešenja koja će značajno unaprijediti pružanje usluga klijentima - istakao je Hajdinaga i objasnio da je riječ o savremenom digitalnom alatu, usmjerenom prema poslodavcima, nezaposlenim licima i osobama sa invaliditetom. 

-Novi digitalni alat korisnicima naših usluga omogućava podnošenje pred-prijava za nezaposlena lica online odnosno bez dolaska u prostorije Zavoda. Sa druge strane, pravnim licima omogućava online prijavu slobodnog radnog mjesta kod poslodavaca, ali i podnošenje zahtjeva za ostvarivanje prava na subvencije, prilikom zapošljavanja osoba sa invaliditetom. Izrada novog aplikativnog rješenja je od izuzetnog značaja za brži proces rada, izvještavanje i praćenje statističkih podataka- kazao je on napominjući da je Ministarstvo rada i socijalnog staranja, uz podršku Ministarstva finansija, ugovorilo taj projekat a sredstva, od preko dva miliona eura, obezbijeđena su iz predpristupne podrške Evropske unije – IPA (CAP 2020).

-Projekat je trenutno u fazi dizajna sistema, a očekuje se da će nakon završetka ovog procesa Zavod za zapošljavanje imati pouzdan, fleksibilan, siguran i moderan informacioni sistem po uzoru na najsavremenije službe zapošljavanja članica Evropske unije - precizirao je Hajdinaga.

-Zavod je aktivni učesnik u brojnim projektima finansiranim od strane EU. Od izuzetnog značaja nam je TWINNING projekat „Jačanje kapacitetaZZZCG za sprovođenje aktivnih mjera za zapošljavanje, buduće učešće u Evropskom socijalnom fondu i podršku u mobilnosti radne snage", koji se trenutno realizuje posredstvom Evropske komisije. Vrijedan je 823.529 eura od čega je finansijski doprinos EU 700.000 eura I biće nastavljen i u 2024. – precizirao je on.

- Zavod je u septembru je organizovao u Petrovcu 22. Direktorsku konferenciju i 21. Stručnu konferenciju Centra javnih službi za zapošljavanje zemalja Jugoistočne Evrope / CPESSEC u okviru predsjedavanja Crne Gore 2023.godine. Za teme CPESSEC-a, regionalne inicijative javnih službi za zapošljavanje, odabrane su aktuelne teme za javne službe za zapošljavanje i privrede zemalja članica: »Migracioni tokovi na tržištu rada – mjere i aktivnosti u cilju zadržavanja kvalifikovane radne snage« i »Obrazovni programi, znanja, vještine i ishodi učenja – usklađenost sa potrebama tržišta rada danas i u budućnosti«. Prema svjedočenjima učesnika, među kojima su bili i predstavnici domaćih i stranih institucija relevantnih za tematske oblasti, konferencije su bile veoma uspješne i doprinijele su nastavku bliskih kontakata među državama članicama – podsjetio je Hajdinaga.

Hajdinaga je, na konferenciji za medije, ukazao da je, tokom 2023., broj zahtjeva za ostvarivanje prava na subvenciji zarada lica sa invaliditetom - gotovo dupliran.

-U ovoj godini podnijeto je 2.080 zahtjeva za ostvarivanje prava na subvenciju zarada lica sa invaliditetom, dok je tokom prošle godine Savjet Fonda odobrio 1.192 zahtjeva. Od ovog broja, 1.260 zahtjeva se odnosi na nove zahtjeve, što predstavlja 40% više zahtjeva nego lani. I u 2024. godini očekujemo tendenciju rasta interesovanja poslodavaca za subvenciju zarada lica sa invaliditetom - saopštio je Hajdinaga i podsjetio da je odlukom Upravnog odbora prije 5 dana raspisan Javni poziv za finansiranje projekata zapošljavanja lica sa invaliditetom – grant šema u iznosu od 1.000.000 eura.

Budžetom predloženo 55.1 milion eura za nezaposlene

Predlogom budžeta za 2024. Zavodu je opredijeljeno 55.125.659,62 eura

-Za pasivne mjere odnosno za isplatu novčane nadoknade za nezaposlena lica predviđeno je 24.150.000 eura, za Fond za profesionalnu rehabilitaciju izapošljavanje lica sa invaliditetom odobreno je 21.900.000 eura (od čega 20 miliona miliona za finansiranje subvencija zarada poslodavcima koji zaposle OSI) i za mjere aktivne politike zapošljavanja 3.5 miliona eura – saopštio je Hajdinaga.

-Ako govorimo o planovima za narednu godinu mogu reći da će Zavod i ubuduće, u cilju prilagođavanja zahtjevima tržišta, raditi na poboljšanju kvaliteta svojih, besplatnih, usluga i njegovanja dobre saradnje sa poslodavcima. Zavod u narednoj godini planira brojne aktivnosti koje će uticati na smanjenje nezaposlenosti i veće zapošljavanje domaće radne snage. I u 2024. godini biće intezivirane usluge posredovanja između nezaposlenih lica i poslodavaca sa ciljem da se svakom nezaposlenom licu sa evidencije Zavoda ponudi makar jedno zaposlenje. Kroz mjere aktivne politike zapošljavanja uticaćemo da se poboljša kvalitet domaće radne snage, čime će se bolje zadovoljiti zahtjevi poslodavaca i povećati zapošljavanje. Uticaćemo da se teže zapošljiva lica zapošljavju kroz programe javnih radova, a kroz program grantova za samozapošljavanje pružićemo priliku licima koja imaju preduzetničke sklonosti. Svjesni da je nezaposlenost jedan od najvažnijih problema društva, trudićemo se da, istim, ako ne i još većim intezitetom, i narednih 12 mjeseci realizujemo sve programe i mjere koje će doprinijeti da se lakše dođe do posla. U tom smislu otvorena su vrata svim evropskim partnerima za saradnju – zaključio je vršilac dužnosti direktora ZZZ Gzim Hajdinaga.